Tag Archief van: houtbouw

Biofilie is een bijzonder onderwerp met veel diepgang en wetenschappelijke onderbouwing. Waardoor komt het nu dat biofilische ontwerpen het stresslevel met 60% verlagen en een positieve invloed hebben op onze gemoedstoestand en mentale gezondheid?

Fraktalen en patronen in onze bebouwde omgeving

Het ontwerp van onze fysieke omgeving heeft een significante invloed op het fysiologische welzijn. Dit komt doordat we als mens visueel ingesteld zijn en van nature op allerlei sensorische aspecten in onze omgeving reageren. De mentale en emotionele voordelen van natuurlijke elementen zijn veelvuldig gedocumenteerd in verschillende publicaties over omgevingspsychologie.

Een belangrijk natuurlijk aspect in onze natuurlijke omgeving zijn fractalen. Dit zijn specifieke terugkerende patronen in de natuur die in herhaaldelijke vorm en in verschillende schalen voorkomen. Als je deze patronen beter bekijkt zie je een replica van diezelfde vorm, maar dan kleiner, een fractie ervan. Een voorbeeld hiervan zijn gevederde bladeren, zoals een palmblad, met een vloeiende overloop van de kleinere bladeren naar de volgroeide bladeren. Bomen zijn een ander bijvoorbeeld fractalen met visuele patronen die herhaaldelijk in kleinere en kleinere kopieën van zichzelf voorkomen en zo een biodiversiteit als een bos te creëren.

Stippen, strepen, ribbels, spiralen, scheuren, golven en hexagonen zijn visuele herhalingen van vormen die gevonden worden in planten en natuurlijke systemen. Voor vele jaren zijn patronen bestudeerd door wiskundigen in een poging deze natuurlijke orde te begrijpen.

Spiralen bijvoorbeeld, zijn veelvuldig terug te vinden in planten en sommige dieren, in het bijzonder in de schalen van weekdieren. Je kunt de spiraal ook duidelijk zien als een vlakke curve in varens, maar ook als een 3D spiraal in bloemblaadjes als ze uitvouwen rondom de bloemkern.

Natuurlijke patronen en het effect hiervan op onze mentale en fysieke gesteldheid

Psychologische en fysiologische voordelen, door het kijken naar een natuurlijke omgeving, zijn over een lange periode veelvuldig bestudeerd. Studies laten zien dat ‘het omgeven zijn door natuur’ positieve resultaten toont als stressreductie, een verbeterd humeur, verbetering in concentratie en in het cognitief functioneren.

Er zijn experimenten gedaan door het gebruik van ‘eye-tracking’ apparatuur om beter te begrijpen hoe mensen naar deze patronen kijken. Uit de data van MRI (fMRO) technieken, om de resulterende hersenactiviteit te kunnen meten, blijkt dat mensen zijn ‘geprogrammeerd’ om op bepaalde vormen van fractalen in natuur te reageren en deze specifiek waar te nemen.

Vele onderzoeken indiceren dat de blootstelling aan fractale patronen in de natuur het menselijk stresslevel tot wel 60% reduceert. Deze stressreductie blijkt uit fysiologische reacties die plaatvinden in het menselijk oog.

Biomorfe vormen en patronen in de architectuur

Onderzoekers hebben ook vastgesteld dat organische patronen in kunst, architectuur en landschappen een voorkeur hebben ten opzichte van synthetische vormen en dat de blootstelling aan naturalistische architectonische ruimtes psychische voordelen hebben. In zulke bebouwde omgevingen blijken we ons minder gestrest en angstig te voelen, meer op ons gemak en positiever betrokken bij wat er om ons heen gebeurt.

Of het nou op een functionele wijze toegepast wordt, als een decoratief stuk of als een structureel aspect van ontwerp, biomorfe vormen en patronen blijken positief bij te dragen aan het menselijk welzijn, door het reduceren van fysiologische stressreacties en verhogen zichtvoorkeuren. Beiden zijn van belang in het ontwikkelen en behouden van een gezonde balans en het bevorderen van de mentale gezondheid.

Door de spirituele die waarde die mensen door de geschiedenis heen aan natuurlijke patronen gegeven hebben, zijn spiralen veelvuldig gebruikt in religieuze architectuur. Over de hele wereld staan ook andere gebouwen die natuurlijke karakteristieken presenteren en de gebouwen interessant maken. Biomorfe vormen en patronen worden niet alleen in architectuur toegepast. De vormen, golvende lijnen en patronen zijn wereldwijd een vruchtbare inspiratiebron voor interieur- en productontwerpers.

In ons ontwerpproces, betekent het toepassen van organische en biomorfe patronen het zoeken naar een referentie naar de natuur. Uiteindelijk maskeren vormen en patronen de harde lijnen en rechte hoeken van gebouwen en vormen het geheel naar een hoge dichtheid aan golvende lijnen, veel contrast veranderingen. Dit wekt interesse voor symmetrie en herhaling.

Het esthetische gebruik van natuurlijke patronen

De objectieve kant van biomorfe vormen en patronen is het bieden van representatieve ontwerp elementen binnen onze bebouwde omgeving die ons een impressie van een connectie met de natuur geven. De intentie is om de natuurlijke patronen te gebruiken op een manier die een meer visuele gerefereerde omgeving waarborgt die helpt met onze cognitieve prestaties terwijl het stresslevels reduceert.

Mensen hebben ongekend lang hun interieur gedecoreerd met representaties uit de natuur en architecten hebben al eeuwen ruimtes gecreëerd gebaseerd op en met het gebruik van elementen uit de natuur, zoals bomen, stenen, botten, vleugels en schelpen.

Vele klassieke bouw ornamenten zijn verrezen uit natuurlijke vormen en ontelbare stofpatronen zijn gebaseerd op bladeren, bloemen, en dierenhuiden. Deze architectonische en ontwerp elementen dagen sentiment uit die onze vroegere responses op patronen, beweging, licht, vorm en ruimte aanspreken. 

Materiële connectie met de natuur

Vergelijkbaar met biomorfe patronen, worden materiaaltoepassingen ook geïnspireerd op de natuur. Echter slaat dit meer op een realistische toepassing van natuurlijke structuur van materialen en word veelal toegepast in het interieur. Échte materialen zoals hout en steen zijn hier voorbeelden van. Materiële connectie met natuurlijke patronen komt voort uit het geloof dat menselijke receptoren altijd echte materialen prefereren ten opzichte van synthetische materialen en het verschil hiertussen kunnen aanduiden. Tast is het centrum van deze toepassing, naast het creëren van een plek waar onderzoek wordt uitgedaagd.

‘Dit patroon’ of deze toepassing van materiaal manifesteert zichzelf in ontwerp op verschillende manieren. Ook de toepassing van een natuurlijk kleurenpallet, in het specifiek groen om creativiteit en cognitieve prestatie te bevorderen, is van belang. Daarnaast een gebruik van een variëteit aan materialen in een ruimte zoals hout, steen en gedroogde grassen. Een hoog percentage aan houten vloeren bijvoorbeeld kan bijdragen aan een zekere reductie van het bloeddruk of bevorderen een ontspannen gevoel. We kunnen onze capaciteit om te groeien en ontwikkelen bevorderen door het toepassen van natuurlijke materialen die ons cognitief en fysiologisch stimuleren.

Conclusie

Het primaire doel van het ontwerpen met patronen die op de natuur geïnspireerd zijn, is om een verrijkende omgeving te creëren. Door natuurlijke symmetrie, fractale geometrie en ruimtelijke hiërarchieën te begrijpen en te herkennen, kunnen we deze ten goede toepassen in onze bebouwde omgeving. Hoe meer we in contact met de natuur staan, hoe beter we ons voelen. Mensen reageren instinctief goed op visueel-interessante omgevingen. Door de dit complexe thema te begrijpen en dit te gebruiken als een leidraad van ontwerp, kunnen we biofilie terugbrengen, vasthouden en promoten in moderne en toekomstige bebouwde systemen en omgevingen. Zo kunnen we gezondere woningen realiseren, gezond voor de bewoners, en met oog voor de natuur. 

Lees meer over biofilie…

 

Aanleiding: 

documentaire ‘Houtbouwers’ VPRO tegenlicht – 18 oktober 2019

 

‘Zo, Marco. Gaat-ie een beetje?’ 

Op 18 oktober 2019 presenteerde VPRO tegenlicht ‘houtbouwers’, een documentaire die vele mensen aan het denken heeft gezet. Architecten, bouwers, individuen. Houtbouwers waaronder wij zelf werden ook even wakker geschud uit onze dagelijkse werkzaamheden. Het belang van houtbouw in de spotlights, maar vooral het belang van houtbouw m.b.t. het stikstofprobleem en andere milieukwesties. Ook de locale bosbouw werd onder de loep genomen. Benutten we onze Nederlandse bossen wel optimaal? 

In reactie op de uitzending:

VPRO redactie: ‘onze kijkersmail ontplofte, de Meet Ups zaten stampvol en de architecten uit de uitzending werden overladen met positieve reacties. Voor sommige ‘een spirituele ervaring’ aldus architect Marco Vermeulen, in reactie op de uitzending. ‘Mensen hebben het gevoel dat er een beweging is gestart’. 

‘Wat kan ik doen? Kan ik ook helpen? Moet ik naar de gemeente stappen? 

Nou ja, zei ik dan, ik ben ook maar een ontwerper…’ – Marco Vermeulen

Het interview liegt er niet om. Het enthousiasme spatte van de reacties af. Van ‘kan ik ook helpen’ tot landschapsbeheerders die contact zoeken; ‘wij hebben een areaal aan bomen in ons beheer, maar die gaan naar China om als luciferstokjes te eindigen.’ Het is duidelijk dat het belang van houtbouw en juist bosbeheer doorgedrongen is tot de individu en de grootschalige partijen. Houtbouw is nodig en lokale productiebossen zijn een mogelijkheid. 

29 oktober 2019

‘Ook de politiek’. Via een kamermotie het verzoek om grootschalige houtbouw te onderzoeken voor het oplossen van het stikstofprobleem, de klimaatcrisis en het woningtekort. 

Wakker worden

Het cliché ‘te dicht op je werk zitten en daarom het grotere doel niet meer zien’ is meer dan waar, maar al bijna 50 jaar is houtbouw de specialiteit van Finnhouse en is dit hetgeen waar we ons bij Finnhouse íedere dag hard voor maken: Werken aan een schonere en gezondere toekomst in hout afkomstig uit de Finse bossen. Houtkap die sterk gereguleerd is en dus de bossen beschermd. 

Ook wij waren dus allemaal ontzettend enthousiast over deze wake-up-call, uiteenzetting én motivatie vanuit de VPRO en alle positieve reacties die daarop volgde. Daarom in het speciaal lof voor VPRO tegenlicht, architecten Marco Vermeulen & Bjarne Mastenbroek. 

Onderstaand de link naar de documentaire van vpro tegenlicht:

vpro tegenlicht – houtbouwers 

De oorsprong van onze omgeving – biofilie

Als we een kijkje nemen in de tijd, zien we dat de omgeving van de mens in een korte tijd enorm veranderd is. Pas sinds een paar honderd jaar begeven we ons in een toenemende synthetische omgeving. Als we deze relatief korte periode, naast de eeuwenlange evolutie van de mens leggen, is heel duidelijk te zien dat de mens zich grotendeels ontwikkeld heeft ten opzichte van een natuurlijke omgeving. Bewust en onbewust spelen deze natuurlijke elementen een hele belangrijke rol in ons welzijn.

Biofilia is een verzamelnaam voor een voorkeur of liefde voor natuurlijke elementen. Factoren waarbij we ons prettig voelen. Licht, lucht, zicht en beschutting. Gegeven dat we ruim 80% van onze tijd in gebouwen spenderen, is het van enorm belang dat we onze natuur in acht nemen bij de vormgeving en ontwikkeling van onze synthetische omgeving.

Biofilie – Finnhouse vakwerk architectuur

Biofilia is een begrip wat de omgevingsvoorkeur van de mens enigszins kan kaderen. Een basis die Finnhouse samenvoegt met de wensen van de klant. Ons doel hiermee is voor eenieder een omgeving te creëren en een huis te ontwikkelen, waarin men zich op natuurlijke wijze prettig voelt en waar men op een juiste manier geprikkeld wordt.

Om natuurlijke elementen door te laten vloeien in onze ontwerpen, hebben we biofilie betrokken bij het ontwikkelen van onze Finnhouse vakwerk architectuur. Het ‘paal & balk bouwsysteem’, een systeem waarbij de beraming van het huis bestaat uit een dragende paal & balk structuur, is zo ontwikkeld dat het glas direct tussen de palen en balken geplaatst kan worden. Dit zorgt ervoor dat het uitzicht vanuit de glaspartij extra rustig is, waardoor de aandacht zich vestigt op het uitzicht en de natuur. Het contact met buiten wordt hierdoor vergroot.

De glazen pui die tot in de nok van ons paal en balk systeem doorgetrokken kan worden, zorgt hiernaast voor een enorme hoeveelheid natuurlijk licht. Uit menig onderzoek blijkt dat dit een positief effect heeft op onze mentale en fysieke gesteldheid. Natuurlijk licht beïnvloed onze biologische klok die allerlei processen in ons lichaam in werking zet en die ervoor zorgen dat we fysiek en mentaal gezond blijven.

Het paal & balk systeem vormt een flexibel kader, waarin de vertrekken vrij gepositioneerd kunnen worden. We spreken in ons ontwerpproces dan ook van ‘de schil’ van de woning, waarin we de privévertrekken zoals gewenst positioneren. Het contrast tussen uitzicht en toevlucht is dan ook vaak terug te zien in onze ontwerpen. De slaapkamer die ‘beschut’ in het huis gepositioneerd is. De werkkamer die met uitzicht over het landschap open aanvoelt. De woonkamer die samen lijkt te smelten met de natuur door de hoeveelheid glas, het zijn allemaal karakteristieken die de functie en het gevoel van de ruimtes benadrukken.

Naast natuurlijk licht, is een gezond leefklimaat een ander belangrijk facet in een woning. Iedere woning bevat woonvocht. Dit ontstaat o.a. door het gebruik van warm water wat condenseert samen met menselijke transpiratie. Als dit vocht niet voldoende afgedreven kan worden kunnen er vervolgens vochtproblemen ontstaan zoals schimmels. Bij Finnhouse bouwen we al jaren dampopen. Dit houd in dat we de wanden van uw huis zo ontwikkelen dat het huis ‘ademt’ en het woonvocht naar buiten afgedreven kan worden. Hierdoor zal het vocht niet in of tegen de wanden van uw huis condenseren, waardoor vochtproblemen ontstaan.

In tegenstelling tot een dampopen wandopbouw, zijn de wanden in vele nieuwbouwhuizen zo ontwikkeld dat enkel een hoge isolatiewaarde van het gebruikte materiaal in acht genomen is. De synthetische isolatiematerialen zoals PIR die toegepast worden, omdat ze simpelweg goedkoper zijn dan natuurlijke varianten, hebben inderdaad een hoge isolatiewaarde, maar waar blijft het woonvocht? Vergelijk het met ademen in een plastic zak. Bij te weinig ventilatie ontstaan er verstikkende vochtproblemen aan de binnenzijde van de woning. Een goede rede daarom om te kiezen voor natuurlijke isolatiematerialen voor een dampopen wandstructuur met een gezond leefklimaat en een stabiele, hoge isolatiewaarde.

Thuis voelen, prettig voelen. Het is iets waar we nauwelijks grip op lijken te hebben, omdat geluk voor iedereen andere voorwaarden heeft en omdat het een ontastbaar begrip is. Het is een gevoel. Maar door natuurlijke elementen en materialen op een praktische wijze plaats te geven binnen architectuur, kunnen we onze behoeftes als mens tastbaar en zichtbaar maken. Voelbaar. Bij Finnhouse beginnen we samen met u bij de basis, hetgeen wat u het meest gelukkig maakt, uw natuurlijke behoefte. Vanuit daar gaan we samen met u op zoek naar de beste vorm en het beste ontwerp voor uw dagelijkse omgeving. Uw thuis. Een plek waar u zich prettig voelt.