Ook dit voorjaar zijn wij uiteraard weer te vinden op de Beurs Eigen Huis in de Jaarbeurs Utrecht. Deze vindt plaats van vrijdag 24 maart t/m zondag 26 maart.
We laten dan onder andere weer onze verschillende bouwsystemen zien en kunnen u daar uiteraard alles over vertellen.
Ons standnummer is B4.66 in hal 1.
Klik op onderstaand logo om naar de website van Beurs Eigen Huis te gaan waar u direct uw tickets kunt bestellen.
2e prijs Hilversumse Architectuurprijs publieksprijs 2021!
Onze schuurwoning 3926 Annie MG Schmidt was genomineerd voor de Hilversumse Architectuurprijs 2021! Tot 4 oktober 2021 kon gestemd worden op de genomineerden. Tussen alle kanshebbers zijn wij de enige houtbouwer. We hebben de 2e plek gescoord met 21% van de stemmen.
Hilversumse Architectuurprijs:
De Hilversumse Architectuurprijs is in 2009 in het leven geroepen door het bestuur van de Stichting Hilversumse Architectuurprijs.
Het is een onderscheiding die eens in de twee jaar wordt toegekend door de Stichting aan ontwerpers van bouwwerken die in de afgelopen periode van twee jaar zijn gereedgekomen. Er is een Vakprijs en een Publieksprijs.
De doelstelling van de Hilversumse Architectuurprijs is:
Zie voor meer informatie: https://www.hilversumsearchitectuurprijs.nl/Home
Visie:
Aan de Annie M.G. Schmidtstraat in de nieuwe woonwijk Anna’s Hoeve verrees deze ’houtbouw in een stedelijke jas’ van architect Robin de Pagter, Finnhouse Houtbouw. In het ontwerp is volgens de architect zoveel mogelijk gezocht naar de synergie tussen mens, natuur en architectuur. ’De basis van het ontwerp ligt in de transparante achtergevel, waarbij de fijn gedetailleerde houtstructuur dienst doet als constructie en kozijn.’
De kracht van het ontwerp ligt echter in variatie. ’Open ruimtes worden afgewisseld met geborgen plekjes, licht wordt afgewisseld met donker en zacht natuurlijke materialen zoals hout worden afgewisseld met hardere materialen zoals glas, staal, beton en stucwerk.
Als mens zijn we in de loop der jaren steeds verder van de natuur vervreemd geraakt. We zijn onze omgeving gaan ontwerpen, we zijn synthetische en vooral snelle oplossingen gaan bedenken voor zowel onze bebouwde omgeving als de wijze waarop we onszelf zijn gaan voeden en kleden. Dit vervuilt onze planeet enorm.
Eén van de meest vervuilende industrieën in de wereld is de industrie die cement produceert. Hét ‘verbindende’ ingrediënt voor beton. Dit is namelijk een proces waarbij door onder andere verhitting enorm veel CO2 vrijkomt. De betonindustrie zorgt volgens onderzoek voor zo’n 7% van de wereldwijde CO2 uitstoot. Het is ook nog eens de meest gebruikte bouwvorm ter wereld.
Met de magische combinatie van elementen als zand, grind en cement zijn weerzinwekkende gebouwen gerealiseerd. Beton is een sterke en makkelijk inzetbare bouwwijze, maar helaas wil het niet zeggen dat gemak en snelle productie de toekomst dient.
De industriële revolutie heeft productiesnelheid verheerlijkt en heeft gezorgd voor een consumptiemaatschappij. Tijd is geld en alles is te koop. Hierdoor is er een norm ontstaan, waarin we te veel vragen van onze planeet en waarbij we zelf de banden met onze natuurlijke oorsprong zijn verloren.
De houten revolutie
Het is van belang dat we als mensheid een balans met de natuur terugvinden om ervoor te zorgen dat de planeet zich kan herstellen. Het enige wat we hiervoor moeten doen is de natuur ruimte geven en een voorbeeld nemen aan ‘hoe de natuur werkt en herstelt’.
Houtbouw is een opkomende bouwvorm die een stap dichter bij de natuur komt en ervoor zorgt dat wij ons als mens gaan omgeven met natuurlijke elementen en de bijkomende voordelen daarvan. Biophilic Design is daar een voorbeeld van. Een natuurlijk proces dat we allemaal kennen, is het gegeven dat een boom CO2 opneemt. Maar daar is het CO2 probleem niet mee opgelost. Het is namelijk noodzakelijk om niet het individuele proces waar te nemen, maar te kijken naar het overkoepelende systeem wat een boom, maar ook een bos, in leven houdt.
Kijkend naar een opkomende industrie als die van de houtbouw, is het van extra groot belang dat we ditmaal geen problemen met problemen gaan bestrijden. Namelijk dat de productiebossen, die mogelijk ontwikkeld gaan worden ten behoeve van deze houtbouwindustrie, niet vanuit onze ‘industriele handleiding’ vormgegeven gaan worden. Als we namelijk echt goed naar de natuur kijken, zien we dat een ‘natuurlijk’ bos/ biotoop bestaat uit een verscheidenheid aan bomen, planten, schimmels en dieren.
Het is dus belangrijk, dat wanneer er een revolutie komt in de houtbouwindustrie, we geen monocultuur gaan creëren in deze productiebossen. Dit zou namelijk vergelijkbare problemen kunnen gaan veroorzaken die we terugzien in de landbouwsector, zoals de terugloop van planten, dieren en insecten door te weinig biodiversiteit en veredeling.
Er moet dus aandacht komen voor diversiteit en een balans. Hierop aansluitend kunnen we een brug slaan naar de betonindustrie. Beton blijft een belangrijke factor in de bouw en kan niet geheel weggedacht worden. Het is dus wellicht overbodig om een wig te slaan tussen de betonindustrie en houtbouw. Helaas zien we vooral een discussie ontstaan tussen beiden. Zo ook duidelijk merkbaar in het artikel ‘hout versus beton’ in het blad ‘houtwereld’, nummer 12, 09-10-’20.
Er zou juist een mooie symbiose kunnen vormen als we een balans zouden vinden in de hoeveelheid gebuikt beton en de CO2 uitstoot ervan, met de hoeveelheid gebruikt hout en de opname van CO2 als het gaat om de bouw van een woning of groter project. Als hierin eerlijke berekeningen gemaakt kunnen worden, kunnen we de beste eigenschappen van beiden materialen met elkaar combineren en ervoor zorgen dat we controle houden op een juiste manier van bouwen die ten goede komt aan mens én natuur en de toekomst van beiden. Als we net wat langer kijken, kunnen we alle oplossingen in de natuur terugvinden.
Als u denkt aan vakwerkarchitectuur, zult u wellicht niet direct denken aan de oude vakwerk huizen die we herkennen uit verschillende historische steden in Europa. De bloeiperiode van deze oude vakwerkbouw vond plaats tussen de 13e en 17e eeuw gedurende een enorme verstedelijking in Europa. Door een schaarste aan bouwmaterialen zoals steen, was dit een snel en toegankelijk alternatief. Deze huizen zijn te herkennen aan hun middeleeuwse uiterlijk: een aan de buitenzijde zichtbaar raamwerk van robuuste, dragende balken, met daartussen dicht gestucte vlakken. Destijds gebruikte men hiervoor stroleem.
Een ander belangrijk aspect aan deze bouwmethode was dat boeren, die in de Elzas en het huidige Duitsland leefde, hun complete houten boerderijen redelijk gemakkelijk konden verplaatsen. Omdat zij vaak niet beschikte over erfelijke rechten, hadden zij een ongunstige onderhandelingspositie. Door de vakwerkbouw eigende de boeren meer vrijheid toe als er onenigheid was rondom de pachtprijs. Binnen enkele dagen konden de boerderijen namelijk afgebroken worden en ergens anders weer opgebouwd worden.
Dit laatste aspect, naast het principe van een vrijdragende constructie, is hetgeen waar Finnhouse inspiratie uit geput heeft. Een snel op te bouwen schuurwoning waarbij de hoofddraagconstructie zichtbaar aanwezig blijft. Zo hebben we ons Paal- & Balk systeem (Post&Beam) ontwikkeld. Een belangrijk verschil tussen de oude vakwerk bouw en de Finnhouse vakwerkarchitectuur is dat de gelamineerde balken van onze moderne variant veelal aan de binnenzijde van de woning zichtbaar zijn, en in mindere mate aan de buitenzijde van de woning, om de balken te beschermen tegen weersinvloeden.
Finnhouse Paal- & Balksysteem: snel bouwen
Finnhouse heeft in samenwerking met onze Finse producent het houten Paal & Balk systeem zo ontwikkeld en geoptimaliseerd, dat de ontwerpfase en de bouwtijd van een Finnhouse schuurwoning minimaal is. Het vakwerk wordt gevuld met damp-open houtskeletbouw elementen en triple-glas vlakken. De palen en balken vormen de zichtbare constructie van uw woning. In plaats van alle onderdelen te verstoppen achter gipsplafonds, laten wij de hoofddraagconstructie duidelijk zichtbaar aanwezig. Zo ervaart u binnen nog steeds de beleving van een houten woning en doet men dit denken aan de robuuste balken die bij oude boerderijen zo geliefd zijn. Het bouwsysteem leent zich uitstekend voor moderne woningen met een open- en aanpasbare plattegrond, doordat grote overspanningen gehaald worden.
Ieder ontwerp is maatwerk en start bij het destilleren van een programma van eisen uit de unieke eigenschappen van de locatie, uw wensen en budget. Vakwerk, doorgevoerd tot in de absolute details van uw woning. Zonder schroeven, stalen platen of bouten in het zicht. Het is een uitermate flexibel bouwprincipe, waarin leefruimtes vrij gepositioneerd kunnen worden.
Grote glasgevels: kozijnloos bouwen
De huidige trend bij nieuwbouwwoningen zijn de enorme glasgevels. Wanneer deze op de tuin gericht zijn past dit bovendien uitstekend bij de Biofilie gedachte: de grens tussen binnen- en buiten vervaagd en de natuur wordt naar binnen gehaald. Een echt binnen-buiten effect.
Storend aan de glasgevels zijn de kozijnen. Je hebt immers een mooie houten constructie die wordt verstoord door de vele lijnen van de kozijnen die bovendien in een andere kleur zijn. Natuurlijk heb je een schuifpui of deur, maar om het beeld zo transparant en rustig mogelijk te houden plaatst Finnhouse het triple glas direct in de draagconstructie. Hierdoor kunnen we enorme grote glaspartijen plaatsen zonder de verstoringen. Dit zorgt voor een naadloze overloop tussen de binnen- en buitenruimte. Een echte eye catcher in uw woning, met een fenomenaal uitzicht en effect tot gevolg. Een symbiose tussen hout en glas.
Geïnspireerd op de oude vakwerkboerderijen, heeft Finnhouse een prachtig en flexibel Paal- en Balk-systeem ontwikkeld. Een systeem gericht op snel bouwen, een zichtbaar blijvende hoofddraagconstructie, kozijnloos, een uniek binnen-buiten effect. Mocht u meer inspiratie op willen doen, bekijk dan ons portfolio. Hier ziet u een verscheidenheid aan schuurwoningen, bungalows en recreatiewoningen.
Wie zich wil laten inspireren op het gebied van architectuur, zelfbouw, zelfvoorziening en innovatie binnen de particuliere woningmarkt zou eens een kijkje moeten nemen in en rondom Almere. Almere is voor sommige een nog ‘onbekende’ hub op het gebied van pionierswoningen, Tiny house concepten en modulaire bouw concepten, waar kritische vragen gesteld worden als het gaat om de woningmarkt en ‘waar woningen en haar omgeving daadwerkelijk aan moeten voldoen’. Nu, maar vooral in de toekomst. ‘Het tussen de regels door lezen’ of beter gezegd, de regels herzien en opnieuw vormgeven staat centraal.
Situatie woningmarkt
Dat ‘de woningmarkt op slot zit’ is geen nieuws meer. Vele huishoudens en individuen zitten compleet vast in een situatie waarin te hoge maandlasten, door de huurprijs sparen onmogelijk maakt. Kavels worden tegen torenhoge prijzen verkocht, vaak door zeer kostbare gemeentelijke zaken als het-bouwrijp-maken van agrarische grond en de prijzen van woningen op de woningmarkt blijven onverminderd stijgen.
Flexibiliteit en vrijheid wordt ingedamd door alle regels waaraan men moet voldoen om een woning of kavel eigendom te kunnen maken en door de tijd die men moet spenderen om onze woonruimte te kunnen bekostigen. Een gestreste woningmarkt zou een andere juiste benaming kunnen zijn voor het algemene probleem wat nu heerst. De creativiteit, vrijheid, de keuze, de verantwoordelijkheid en flexibiliteit ontbreekt, maar gelukkig niet overal.
Almere zelfbouwstad – Oosterwold
Almere is een echte zelfbouwstad met Oosterwold als toevoeging op alle zelfbouwvormen. Als je aan zelfbouw denkt, betrekt dit zich vaak veelal op de woning zelf. In Oosterwold zijn de inwoners als collectief ook verantwoordelijk voor de volledige gebiedsinrichting. Zo zal u waarschijnlijk minder speeltuintjes met rubber tegels tegenkomen, maar daadwerkelijke ‘speeltuinen’, meer groen en meer zelfvoorzienende stadstuinen. Geef de individu ruimte en een plek en merk dat er vrijwel in iedereen een duurzame en ecologisch-verantwoorde gedachtegang zit.
“Wat ik misschien wel het meest bijzonder vind, is dat de overheid mij in dit project in beginsel behandelt als een volwassen mens, die eigen keuzes kan maken en verantwoordelijkheid kan nemen. Niet alleen voor mijn eigen huis, maar ook voor het gezamenlijk belang van de directe leefomgeving, zoals wegen en andere voorzieningen. En hoewel het in de uitvoering natuurlijk zoeken is, vind ik het een heel goed idee om mensen de mogelijkheid te geven zélf vorm te geven aan hun leven en directe leefomgeving.” – tuin-moes | https://maakoosterwold.nl/12e-blog/
Op de meeste kavels in Oosterwold is plek voor maximaal 12,5% bebouwing en minimaal 50% stadslandbouw, 7% publiek groen en 2% water. De verantwoordelijkheid voor de gebiedsinrichting betekent dat de overheid, in tegenstelling tot de meeste andere plekken in Almere, geen wegen, riolering of waterberging aanlegt. De Oosterwolders creëren zelf de kavelwegen, paden en kiezen eigen oplossingen voor de elektriciteitsvoorziening, waterafvoer en waterberging. Ook geven ze zelf de openbare ruimte vorm en onderhouden deze. Dat doen ze alleen of samen met anderen. Hierdoor betekent initiatiefnemen in Oosterwold dus veel meer dan het bouwen van een huis en het inrichten van de kavel; het is de ultieme vorm van doe-het-zelf gebiedsontwikkeling.
Bewoners van de kop-staart woning, Astrid en Walter, aan het woord;
“Wij zijn Walter en Astrid, we hebben 3 volwassen kinderen en 2 kleinkinderen. In het voorjaar van 2018 hebben we ons ingeschreven voor Oosterwold via een intakeformulier. In het najaar konden we een ‘stip’ zetten, oftewel aangeven waar we een kavel wilden verkrijgen.
Op dat moment woonden wij in een ruime woning, in een rijtje. In een ‘gewone’ wijk in Almere. Daarnaast hadden wij een recreatiewoning op de Veluwe met een ruime kavel. Onze droom was om in een vrijstaande woning te wonen, op een ruime kavel, waar we veel tijd buiten zouden kunnen doorbrengen. We hebben ook naar kavels gezocht in andere delen van Nederland, maar kwamen daar niet veel verder. Oosterwold ligt centraal in Nederland, in de randstad en we hebben ook onze sociale contacten en familie in deze regio.
We wonen nu een paar maanden in Oosterwold en het voelt nog steeds als vakantie. Dat is ook iets wat we om ons heen van anderen horen. We merken nu welke invloed een woning heeft op onze manier van leven. Maar ook de omgeving is hierop van invloed. We hebben veel contact met de mensen om ons heen, het is net een dorp. Misschien komt het ook omdat iedereen nog aan het bouwen is of hier nog maar kort woont. Ons huis is precies geworden wat we zochten, het is licht en ruim en biedt voldoende ruimte. Met de huidige corona-crisis zijn we ook heel blij met de aparte werkkamer.
Het eerste contact met Finnhouse was gelegd op Beurs Eigen Huis. We hebben daar uitgebreid gesproken met Oscar en Louis. De klik was er eigenlijk meteen en de ontwerpen spraken ons erg aan. Later hebben we nog allerlei zaken kunnen wijzigen in het ontwerp van de kop-staart woning. Die ontmoetingen planden we altijd op vrijdag en we maakten daar meteen een weekendje weg van. We hebben ook al een kijkje kunnen nemen in een al gerealiseerde woning, waar we een rondleiding van de bewoners kregen. Dat was heel prettig en wat voor ons ook belangrijk was dat de woning meteen goed voelde.
De bouw van onze woning ging heel voorspoedig. De paar probleempjes die naar voren kwamen zijn heel goed opgelost. Ook grote bewondering voor de aannemer die in weer en wind hard heeft gewerkt aan ons huis. Communicatie met hen was ook heel goed, zij namen ook altijd alle tijd voor ons.
We hebben een ruime kavel. Onze woning vinden wij hier ook perfect passen. De meeste woningen om ons heen zijn van hout en elke woning is anders, uniek. Dat spreekt ook ons aan. We zijn als bewoners van de wijk onze eigen welstandscommissie, maar er zijn wel heel veel regels waar de indeling van de kavel aan moet voldoen. Je mag bijvoorbeeld maar op een-achtste deel van de kavel aaneengesloten bouwen, op de helft van de kavel moet iets van stadslandbouw gedaan worden. En verder moet de woning vanzelfsprekend voldoen aan het bouwbesluit.
Kenmerkend voor Oosterwold is dat je al in een heel vroeg stadium contact hebt met de mensen die in hetzelfde buurtje gaan bouwen. We moeten bijvoorbeeld gezamenlijk een weg aanleggen en afspreken waar de nutsstrook komt te liggen. In onze situatie was er ook veel overleg over hoe we de kavels gaan situeren en waar we de wegen gaan maken. Dus we kennen onze buren al een tijd en hebben een goede samenwerking. Op het moment zijn we bezig met het verder ontwikkelen van onze tuin. We hebben al wat bomen geplant maar daar komen in het najaar nog meer bij. Volgend jaar gaan we ook beginnen aan een moestuin.”
Biofilie is een bijzonder onderwerp met veel diepgang en wetenschappelijke onderbouwing. Waardoor komt het nu dat biofilische ontwerpen het stresslevel met 60% verlagen en een positieve invloed hebben op onze gemoedstoestand en mentale gezondheid?
Fraktalen en patronen in onze bebouwde omgeving
Het ontwerp van onze fysieke omgeving heeft een significante invloed op het fysiologische welzijn. Dit komt doordat we als mens visueel ingesteld zijn en van nature op allerlei sensorische aspecten in onze omgeving reageren. De mentale en emotionele voordelen van natuurlijke elementen zijn veelvuldig gedocumenteerd in verschillende publicaties over omgevingspsychologie.
Een belangrijk natuurlijk aspect in onze natuurlijke omgeving zijn fractalen. Dit zijn specifieke terugkerende patronen in de natuur die in herhaaldelijke vorm en in verschillende schalen voorkomen. Als je deze patronen beter bekijkt zie je een replica van diezelfde vorm, maar dan kleiner, een fractie ervan. Een voorbeeld hiervan zijn gevederde bladeren, zoals een palmblad, met een vloeiende overloop van de kleinere bladeren naar de volgroeide bladeren. Bomen zijn een ander bijvoorbeeld fractalen met visuele patronen die herhaaldelijk in kleinere en kleinere kopieën van zichzelf voorkomen en zo een biodiversiteit als een bos te creëren.
Stippen, strepen, ribbels, spiralen, scheuren, golven en hexagonen zijn visuele herhalingen van vormen die gevonden worden in planten en natuurlijke systemen. Voor vele jaren zijn patronen bestudeerd door wiskundigen in een poging deze natuurlijke orde te begrijpen.
Spiralen bijvoorbeeld, zijn veelvuldig terug te vinden in planten en sommige dieren, in het bijzonder in de schalen van weekdieren. Je kunt de spiraal ook duidelijk zien als een vlakke curve in varens, maar ook als een 3D spiraal in bloemblaadjes als ze uitvouwen rondom de bloemkern.
Natuurlijke patronen en het effect hiervan op onze mentale en fysieke gesteldheid
Psychologische en fysiologische voordelen, door het kijken naar een natuurlijke omgeving, zijn over een lange periode veelvuldig bestudeerd. Studies laten zien dat ‘het omgeven zijn door natuur’ positieve resultaten toont als stressreductie, een verbeterd humeur, verbetering in concentratie en in het cognitief functioneren.
Er zijn experimenten gedaan door het gebruik van ‘eye-tracking’ apparatuur om beter te begrijpen hoe mensen naar deze patronen kijken. Uit de data van MRI (fMRO) technieken, om de resulterende hersenactiviteit te kunnen meten, blijkt dat mensen zijn ‘geprogrammeerd’ om op bepaalde vormen van fractalen in natuur te reageren en deze specifiek waar te nemen.
Vele onderzoeken indiceren dat de blootstelling aan fractale patronen in de natuur het menselijk stresslevel tot wel 60% reduceert. Deze stressreductie blijkt uit fysiologische reacties die plaatvinden in het menselijk oog.
Biomorfe vormen en patronen in de architectuur
Onderzoekers hebben ook vastgesteld dat organische patronen in kunst, architectuur en landschappen een voorkeur hebben ten opzichte van synthetische vormen en dat de blootstelling aan naturalistische architectonische ruimtes psychische voordelen hebben. In zulke bebouwde omgevingen blijken we ons minder gestrest en angstig te voelen, meer op ons gemak en positiever betrokken bij wat er om ons heen gebeurt.
Of het nou op een functionele wijze toegepast wordt, als een decoratief stuk of als een structureel aspect van ontwerp, biomorfe vormen en patronen blijken positief bij te dragen aan het menselijk welzijn, door het reduceren van fysiologische stressreacties en verhogen zichtvoorkeuren. Beiden zijn van belang in het ontwikkelen en behouden van een gezonde balans en het bevorderen van de mentale gezondheid.
Door de spirituele die waarde die mensen door de geschiedenis heen aan natuurlijke patronen gegeven hebben, zijn spiralen veelvuldig gebruikt in religieuze architectuur. Over de hele wereld staan ook andere gebouwen die natuurlijke karakteristieken presenteren en de gebouwen interessant maken. Biomorfe vormen en patronen worden niet alleen in architectuur toegepast. De vormen, golvende lijnen en patronen zijn wereldwijd een vruchtbare inspiratiebron voor interieur- en productontwerpers.
In ons ontwerpproces, betekent het toepassen van organische en biomorfe patronen het zoeken naar een referentie naar de natuur. Uiteindelijk maskeren vormen en patronen de harde lijnen en rechte hoeken van gebouwen en vormen het geheel naar een hoge dichtheid aan golvende lijnen, veel contrast veranderingen. Dit wekt interesse voor symmetrie en herhaling.
Het esthetische gebruik van natuurlijke patronen
De objectieve kant van biomorfe vormen en patronen is het bieden van representatieve ontwerp elementen binnen onze bebouwde omgeving die ons een impressie van een connectie met de natuur geven. De intentie is om de natuurlijke patronen te gebruiken op een manier die een meer visuele gerefereerde omgeving waarborgt die helpt met onze cognitieve prestaties terwijl het stresslevels reduceert.
Mensen hebben ongekend lang hun interieur gedecoreerd met representaties uit de natuur en architecten hebben al eeuwen ruimtes gecreëerd gebaseerd op en met het gebruik van elementen uit de natuur, zoals bomen, stenen, botten, vleugels en schelpen.
Vele klassieke bouw ornamenten zijn verrezen uit natuurlijke vormen en ontelbare stofpatronen zijn gebaseerd op bladeren, bloemen, en dierenhuiden. Deze architectonische en ontwerp elementen dagen sentiment uit die onze vroegere responses op patronen, beweging, licht, vorm en ruimte aanspreken.
Materiële connectie met de natuur
Vergelijkbaar met biomorfe patronen, worden materiaaltoepassingen ook geïnspireerd op de natuur. Echter slaat dit meer op een realistische toepassing van natuurlijke structuur van materialen en word veelal toegepast in het interieur. Échte materialen zoals hout en steen zijn hier voorbeelden van. Materiële connectie met natuurlijke patronen komt voort uit het geloof dat menselijke receptoren altijd echte materialen prefereren ten opzichte van synthetische materialen en het verschil hiertussen kunnen aanduiden. Tast is het centrum van deze toepassing, naast het creëren van een plek waar onderzoek wordt uitgedaagd.
‘Dit patroon’ of deze toepassing van materiaal manifesteert zichzelf in ontwerp op verschillende manieren. Ook de toepassing van een natuurlijk kleurenpallet, in het specifiek groen om creativiteit en cognitieve prestatie te bevorderen, is van belang. Daarnaast een gebruik van een variëteit aan materialen in een ruimte zoals hout, steen en gedroogde grassen. Een hoog percentage aan houten vloeren bijvoorbeeld kan bijdragen aan een zekere reductie van het bloeddruk of bevorderen een ontspannen gevoel. We kunnen onze capaciteit om te groeien en ontwikkelen bevorderen door het toepassen van natuurlijke materialen die ons cognitief en fysiologisch stimuleren.
Conclusie
Het primaire doel van het ontwerpen met patronen die op de natuur geïnspireerd zijn, is om een verrijkende omgeving te creëren. Door natuurlijke symmetrie, fractale geometrie en ruimtelijke hiërarchieën te begrijpen en te herkennen, kunnen we deze ten goede toepassen in onze bebouwde omgeving. Hoe meer we in contact met de natuur staan, hoe beter we ons voelen. Mensen reageren instinctief goed op visueel-interessante omgevingen. Door de dit complexe thema te begrijpen en dit te gebruiken als een leidraad van ontwerp, kunnen we biofilie terugbrengen, vasthouden en promoten in moderne en toekomstige bebouwde systemen en omgevingen. Zo kunnen we gezondere woningen realiseren, gezond voor de bewoners, en met oog voor de natuur.
Aanleiding:
documentaire ‘Houtbouwers’ VPRO tegenlicht – 18 oktober 2019
documentaire ‘Duurzaam: nu of nooit’ VPRO tegenlicht – 10 mei 2020
Bouwen met oog op de toekomst: circulair bouwen
Finnhouse richt zicht al jaren voornamelijk op een particuliere markt. Het leuke hiervan is dat we onze klanten echt kunnen helpen met het bouwen van hun dromen. Omdat bouwen in hout een vrij specifieke branche is, zijn de meeste klanten die hier komen al goed ingelezen en geïnformeerd. Ze weten wat ze willen. Eens in de zoveel tijd komen hier klanten binnen met ideeën die ons aan het denken zetten. Zo ook een tijd geleden. Deze mevrouw wilde circulair bouwen. Haar idee: een huis bouwen uit natuurlijke materialen dat tijdens de levensduur evenveel CO2 herstelt als dat de bouw vergt. Oftewel, bouwen met materialen die tijdens de levensduur van de woning terug groeien in de natuur. Kortom: circulair natuurlijk bouwen.
‘Circulaire processen’, ‘circulaire bedrijfsvoering’, ‘circulair produceren’, het lijkt wel een trend geworden om met het minste of geringste verband het woord circulair toe te passen, maar wat mevrouw in dit geval opperde snijdt wel een interessant onderwerp aan.
Betekenis: Een circulair proces is gericht op het maximaliseren van de herbruikbaarheid van producten, onderdelen en grondstoffen. Streven is waarde vernietiging te minimaliseren.
Hergebruik of herstel?
Waar het in dit geval om draait is niet zozeer om hergebruik, maar om herstel. Het gaat wellicht meer over de verantwoordelijkheid nemen voor de toe te passen materialen en de toekomst van het product wat men produceert of laat maken. In hoeverre wordt dit tegenwoordig op een duurzame wijze gewaarborgd? In dit geval wilde deze mevrouw zelf de verantwoordelijkheid nemen voor de duurzaamheid van haar woning, door na te denken over de toekomst, de herkomst en het proces van haar woning.
Helaas zien we te vaak dat een product compleet vervangen wordt als het ‘kapot’ is. Dit is iets wat enkel veel afval produceert. Een consumptiemaatschappij, gericht op massaproductie en erg financieel gedreven, zonder oog te hebben voor kwaliteit en duurzaamheid.
Duurzaam?
Duurzaamheid, alweer zo’n term die nog vaker wordt gebruikt dan Circulair. Een enorm containerbegrip dat door traditionele bouwbedrijven en ontwerpers al snel wordt vertaald in energiezuinig en onderhoudsvrij. De woning goed isoleren en kunststof kozijnen toepassen, want die hebben een lange levensduur…. Dat de isolatie bestaat uit milieuvervuilende PIR en PUR en de kozijnen van PVC niet te recyclen zijn op een duurzame manier doet er dan niet toe? De grote vraag in deze kwestie: wie neemt nu de verantwoordelijkheid voor de productie en voor de afvalstroom? De opdrachtgever, de ontwerper, misschien toch de verkoper of de producent? Zegt u het maar.
Om op een verantwoorde manier om te gaan met grondstoffen en ervoor te zorgen dat toekomstige generaties voldoende bruikbare grondstoffen hebben om mee te kunnen bouwen, heeft de overheid besloten dat de Nederlandse bouweconomie in 2050 circulair moet zijn. Dit houdt in dat alle grondstoffen van biologische oorsprong moeten zijn en ná winning binnen één mensenleven terug moeten groeien zonder het betreffende ecosysteem uit te putten. 2050… Het lijkt dichtbij, maar een 30tal jaren is enorm veel en betekent dat er in de tussentijd nog een enorme hoeveelheid afval geproduceerd zal gaan worden. De bouw is namelijk verantwoordelijk voor 38% van het geproduceerde afval in Nederland.
Nu kiezen voor circulair en duurzaam
Wie uiteindelijk de verantwoordelijkheid neemt doet er eigenlijk niet zozeer toe, als iemand het maar doet. Finnhouse neemt al jaren verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van ons product en door te kiezen voor het bouwen met hoogwaardige ecologische materialen en te ontwerpen op basis van het optimaal gebruiken en hergebruiken van materialen. Bouwen voor de toekomst, bouwen rekening houdend met onze natuur, maar vooral bouwen met een eervol gevoel. Gelukkig zijn er meer mensen net als wij. Meer mensen net als de vrouw die haar huis op een circulaire manier wil bouwen. Nu alleen nog een rekensom maken als onderbouwing. Maar eigenlijk is dat overbodig, want met bouwen in hout en met ecologische en herbruikbare materialen weet je al dat je circulair bouwt. Wel zo fijn voor je geweten.
Een klein rekenvoorbeeld: in een schuurwoning van 550m3 is ongeveer 19.000kg hout, hennep en vlas verwerkt. Dat is goed voor 27.500 kilogram CO2-opslag. Van die hoeveelheid kan een gezin met een gemiddelde CO2-productie van 6.300kg/ jaar vier jaar CO2-neutraal leven.
De keuze voor een Finnhouse helpt het milieu op drie verschillende manieren: het hout heeft CO2 opgeslagen, er zijn minder bouwproducten nodig die CO2-uitstoot veroorzaken en door het zorgvuldige Finse bosbeheer worden na de kap nieuwe bomen geplant die op hun beurt weer CO2 opnemen.
Aanleiding:
documentaire ‘Houtbouwers’ VPRO tegenlicht – 18 oktober 2019
‘Zo, Marco. Gaat-ie een beetje?’
Op 18 oktober 2019 presenteerde VPRO tegenlicht ‘houtbouwers’, een documentaire die vele mensen aan het denken heeft gezet. Architecten, bouwers, individuen. Houtbouwers waaronder wij zelf werden ook even wakker geschud uit onze dagelijkse werkzaamheden. Het belang van houtbouw in de spotlights, maar vooral het belang van houtbouw m.b.t. het stikstofprobleem en andere milieukwesties. Ook de locale bosbouw werd onder de loep genomen. Benutten we onze Nederlandse bossen wel optimaal?
In reactie op de uitzending:
VPRO redactie: ‘onze kijkersmail ontplofte, de Meet Ups zaten stampvol en de architecten uit de uitzending werden overladen met positieve reacties. Voor sommige ‘een spirituele ervaring’ aldus architect Marco Vermeulen, in reactie op de uitzending. ‘Mensen hebben het gevoel dat er een beweging is gestart’.
‘Wat kan ik doen? Kan ik ook helpen? Moet ik naar de gemeente stappen?
Nou ja, zei ik dan, ik ben ook maar een ontwerper…’ – Marco Vermeulen
Het interview liegt er niet om. Het enthousiasme spatte van de reacties af. Van ‘kan ik ook helpen’ tot landschapsbeheerders die contact zoeken; ‘wij hebben een areaal aan bomen in ons beheer, maar die gaan naar China om als luciferstokjes te eindigen.’ Het is duidelijk dat het belang van houtbouw en juist bosbeheer doorgedrongen is tot de individu en de grootschalige partijen. Houtbouw is nodig en lokale productiebossen zijn een mogelijkheid.
29 oktober 2019
‘Ook de politiek’. Via een kamermotie het verzoek om grootschalige houtbouw te onderzoeken voor het oplossen van het stikstofprobleem, de klimaatcrisis en het woningtekort.
Wakker worden
Het cliché ‘te dicht op je werk zitten en daarom het grotere doel niet meer zien’ is meer dan waar, maar al bijna 50 jaar is houtbouw de specialiteit van Finnhouse en is dit hetgeen waar we ons bij Finnhouse íedere dag hard voor maken: Werken aan een schonere en gezondere toekomst in hout afkomstig uit de Finse bossen. Houtkap die sterk gereguleerd is en dus de bossen beschermd.
Ook wij waren dus allemaal ontzettend enthousiast over deze wake-up-call, uiteenzetting én motivatie vanuit de VPRO en alle positieve reacties die daarop volgde. Daarom in het speciaal lof voor VPRO tegenlicht, architecten Marco Vermeulen & Bjarne Mastenbroek.
Onderstaand de link naar de documentaire van vpro tegenlicht:
De oorsprong van onze omgeving – biofilie
Als we een kijkje nemen in de tijd, zien we dat de omgeving van de mens in een korte tijd enorm veranderd is. Pas sinds een paar honderd jaar begeven we ons in een toenemende synthetische omgeving. Als we deze relatief korte periode, naast de eeuwenlange evolutie van de mens leggen, is heel duidelijk te zien dat de mens zich grotendeels ontwikkeld heeft ten opzichte van een natuurlijke omgeving. Bewust en onbewust spelen deze natuurlijke elementen een hele belangrijke rol in ons welzijn.
Biofilia is een verzamelnaam voor een voorkeur of liefde voor natuurlijke elementen. Factoren waarbij we ons prettig voelen. Licht, lucht, zicht en beschutting. Gegeven dat we ruim 80% van onze tijd in gebouwen spenderen, is het van enorm belang dat we onze natuur in acht nemen bij de vormgeving en ontwikkeling van onze synthetische omgeving.
Biofilie – Finnhouse vakwerk architectuur
Biofilia is een begrip wat de omgevingsvoorkeur van de mens enigszins kan kaderen. Een basis die Finnhouse samenvoegt met de wensen van de klant. Ons doel hiermee is voor eenieder een omgeving te creëren en een huis te ontwikkelen, waarin men zich op natuurlijke wijze prettig voelt en waar men op een juiste manier geprikkeld wordt.
Om natuurlijke elementen door te laten vloeien in onze ontwerpen, hebben we biofilie betrokken bij het ontwikkelen van onze Finnhouse vakwerk architectuur. Het ‘paal & balk bouwsysteem’, een systeem waarbij de beraming van het huis bestaat uit een dragende paal & balk structuur, is zo ontwikkeld dat het glas direct tussen de palen en balken geplaatst kan worden. Dit zorgt ervoor dat het uitzicht vanuit de glaspartij extra rustig is, waardoor de aandacht zich vestigt op het uitzicht en de natuur. Het contact met buiten wordt hierdoor vergroot.
De glazen pui die tot in de nok van ons paal en balk systeem doorgetrokken kan worden, zorgt hiernaast voor een enorme hoeveelheid natuurlijk licht. Uit menig onderzoek blijkt dat dit een positief effect heeft op onze mentale en fysieke gesteldheid. Natuurlijk licht beïnvloed onze biologische klok die allerlei processen in ons lichaam in werking zet en die ervoor zorgen dat we fysiek en mentaal gezond blijven.
Het paal & balk systeem vormt een flexibel kader, waarin de vertrekken vrij gepositioneerd kunnen worden. We spreken in ons ontwerpproces dan ook van ‘de schil’ van de woning, waarin we de privévertrekken zoals gewenst positioneren. Het contrast tussen uitzicht en toevlucht is dan ook vaak terug te zien in onze ontwerpen. De slaapkamer die ‘beschut’ in het huis gepositioneerd is. De werkkamer die met uitzicht over het landschap open aanvoelt. De woonkamer die samen lijkt te smelten met de natuur door de hoeveelheid glas, het zijn allemaal karakteristieken die de functie en het gevoel van de ruimtes benadrukken.
Naast natuurlijk licht, is een gezond leefklimaat een ander belangrijk facet in een woning. Iedere woning bevat woonvocht. Dit ontstaat o.a. door het gebruik van warm water wat condenseert samen met menselijke transpiratie. Als dit vocht niet voldoende afgedreven kan worden kunnen er vervolgens vochtproblemen ontstaan zoals schimmels. Bij Finnhouse bouwen we al jaren dampopen. Dit houd in dat we de wanden van uw huis zo ontwikkelen dat het huis ‘ademt’ en het woonvocht naar buiten afgedreven kan worden. Hierdoor zal het vocht niet in of tegen de wanden van uw huis condenseren, waardoor vochtproblemen ontstaan.
In tegenstelling tot een dampopen wandopbouw, zijn de wanden in vele nieuwbouwhuizen zo ontwikkeld dat enkel een hoge isolatiewaarde van het gebruikte materiaal in acht genomen is. De synthetische isolatiematerialen zoals PIR die toegepast worden, omdat ze simpelweg goedkoper zijn dan natuurlijke varianten, hebben inderdaad een hoge isolatiewaarde, maar waar blijft het woonvocht? Vergelijk het met ademen in een plastic zak. Bij te weinig ventilatie ontstaan er verstikkende vochtproblemen aan de binnenzijde van de woning. Een goede rede daarom om te kiezen voor natuurlijke isolatiematerialen voor een dampopen wandstructuur met een gezond leefklimaat en een stabiele, hoge isolatiewaarde.
Thuis voelen, prettig voelen. Het is iets waar we nauwelijks grip op lijken te hebben, omdat geluk voor iedereen andere voorwaarden heeft en omdat het een ontastbaar begrip is. Het is een gevoel. Maar door natuurlijke elementen en materialen op een praktische wijze plaats te geven binnen architectuur, kunnen we onze behoeftes als mens tastbaar en zichtbaar maken. Voelbaar. Bij Finnhouse beginnen we samen met u bij de basis, hetgeen wat u het meest gelukkig maakt, uw natuurlijke behoefte. Vanuit daar gaan we samen met u op zoek naar de beste vorm en het beste ontwerp voor uw dagelijkse omgeving. Uw thuis. Een plek waar u zich prettig voelt.